بررسی ابعاد گوناگون شهرت در کتاب «میدان شهرت در ایران» 

به گزارش ایکنا؛ کتاب «میدان شهرت در ایران» نوشته احسان شاه‌قاسمی است و پروفسور آرتور آسا برگر از دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو برای این کتاب مقدمه نوشته و به همت انتشارات پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی منتشر شده است.

این کتاب هشت فصل دارد و هر فصل آن را به یکی از ابعاد شهرت اختصاص یافته است. مباحثی مانند تاریخچه شهرت در ایران، صنعت شهرت در ایران، سلبریتی‌ها و شبکه‌های اجتماعی، نیکوکاری سلبریتی‌ها، شهرت و دین، موج کره‌ای، فمنیسم شهرت، شهرت و مصرف‌گرایی و ... در این کتاب پوشش داده شده است و در پایان کتاب هم برخی توصیه‌های سیاستگذاری صنعت شهرت در ایران ارائه شده است.

این یک کتاب انتقادی است، نه از آن‌رو که بدی‌های فرهنگ شهرت را بر‌می‌شمرد، بلکه از آن‌رو که سویه‌هایی از روابط قدرت، ثروت و بازنمایی در حوزه را آشکار می‌کند که در حالت عادی دیده نمی‌شوند. شهرت با ما بوده و خواهد بود و هر روز حوزه جدیدی از توجه همگانی را تسخیر می‌کند. حتی دانشگاه‌ها هم از این دست‌اندازی در امان نبوده‌اند و شبه‌علم که سلبریتی‌ها مروج آن هستند، در اینستاگرام و دیگر پلتفرم‌های شهرت به آسانی علم را کنار زده است و سلبریتی‌ها جای نخبگان علمی را گرفته‌اند.

سلبریتی‌ها گروه‌های خاص اجتماعی و به ویژه نوجوانان را با موفقیت استثمار کرده‌اند. صد‌ها کارشناس رسانه و شرکت نامورساز از یک‌سو و یک نوجوان بی‌تجربه از سوی دیگر، در یکی از نابرابرترین جنگ‌های استثمارگرانه جهان درگیرند. شهرت هرگز یک‌چیز مردم‌پسند نیست و لازم است دولت‌ها، سیاستی هوشمندانه و پیش‌دستانه در قبال شهرت داشته باشند.

مسئله شهرت مسئله‌ای مهم در فرهنگ ماست. اوایل کار، حتی جامعه‌شناسان بسیاری می‌گفتند مسئله شهرت در ایران چندان مهم نیست که ارزش پژوهش‌های گسترده و ژرف را داشته باشد و رسانه‌های رسمی و غیررسمی ایران چندان مسئله شهرت را جدی نمی‌گرفتند و دانشجویان علوم انسانی کمتر این حوزه را حوزه مهمی برای انجام پژوهش و نگارش پایان نامه و رساله می‌دانستند. امروز که میلیون‌ها نوجوان ایرانی عملاً برای سلبریتی‌های داخلی و خارجی بردگی می‌کنند، پژوهش‌های بسیار بیشتر و بهتری در این حوزه انجام می‌شود.

احسان شاه‌قاسمی در صفحه شخصی‌اش درباره کتاب یادشده در یکی از شبکه‌های اجتماعی می‌نویسد: مدت‌ها بود که دوستان و همکاران از من می‌پرسیدند، چرا در حوزه شهرت کتابی نمی‌نویسم. من حدود پنجاه کتاب را ترجمه کرده‌ام. ترجمه کار سختی نیست، چون اگر اشکالی در متن و استدلال‌های آن باشد، متعلق به نویسنده است، نه مترجم. تألیف را با دقت باید انجام داد. تألیف شناسنامه پدیدآورنده آن است.

وی می‌افزاید: نگارش کتاب «میدان شهرت در ایران» بیش از یک سال طول کشید و این کتاب را به سه دلیل نوشتم، نخست، درس مطالعات شهرت و هواداران در دانشگاه تهران ارائه شده و فکر می‌کردم، منابع موجود نمی‌توانند به عنوان منبعی بسنده در این درس معرفی شوند. دوم، فکر می‌کردم خوب است که یک کتاب به صورت خاص پژوهش‌هایی که همکاران و دانشجویان من در دانشگاه تهران و دانشگاه‌های دیگر تاکنون روی فرهنگ شهرت در ایران انجام داده‌اند، را کوته‌واره و جمع‌بندی کند. سوم، فکر کردم خوب است، بخش‌های کمتر پوشش داده شده، مسئله شهرت در ایران – مثل تاریخ شهرت – در یک متن معرفی و ارائه شوند.